Uszczelnione usta, zęby i język oraz podniebienie miękkie tworzą rodzaj fali, dzięki której pokarm przemieszcza się dalej.
Mechanizm ten nazywamy połykaniem.

Połykanie jest to odruch, który polega na transporcie pożywienia z jamy ustnej poprzez gardło i przełyk do żołądka.
Wyróżnia się trzy fazy procesu połykania:
1. ustną
2. gardłową
3. przełykową.

Skurcze mięśnia poprzecznego języka oraz mięśnia bródkowo-językowego powodują, że rozdrobniony i zmieszany pokarm zostaje uformowany w kęs pokarmowy. W ten sposób przygotowany pokarm jest ułożony na języku, a następnie przesunięty do ustnej części gardła.

Następuje uniesienie i napięcie podniebienia miękkiego (zamknięcie drogi do jamy nosowej), zbliżenia do siebie łuków podniebiennych (zamknięcie drogi do jamy ustnej) oraz uniesienia krtani, zamknięcia szpary głosowej i nagłośni (zamknięcie dróg oddechowych).
Cała faza ustna trwa około 0,3 sekundy.

Czyli mamy 0,3 sekundowe zwarcie zębów podczas przełykania.
Zęby łączą się ze sobą nie tylko podczas przełykania pokarmów ale również podczas przełykania śliny (sprawdź sam , sprawdź sam teraz)

Dobry przepis na prawidłowe przyjmowanie pokarmów, formowanie kęsa pokarmowego oraz powstanie prawidłowej fali podczas, której jedzenie jest połykane to:

  • prawidłowo ukształtowane łuki zębowe (bez wady zgryzu),
  • prawidłowo funkcjonujący język,
  • nie przerośnięty migdałek podniebienny,
  • prawidłowe napięcie ust (mięśnia okrężnego ust- jedyny zwieracz szpary ustnej, a jednocześnie antagonista wszystkich pozostałych mięśni szpary ustnej)
  • prawidłowe położenie głowy oraz prawidłowa postawa.

Wszyscy każdego dnia połykamy: ślinę, płyny, pokarmy stałe.

Nikt nie zastanawia się czy prawidłowo połyka, dopóki nie uda się np. do logopedy lub ortodonty. I choć powody wizyty są zgoła inne, to przypadkiem okazuje się, że niepoprawne połykanie jest przeszkodą dla innych poczynań.

Połykanie z nieprawidłowym ułożeniem języka, po 3-4 roku życia, może polegać na trzymaniu języka:

  • pomiędzy wargami, między zębami,
  • na zwartych zębach,
  • na siekaczach górnych zębów,
  • z czubkiem i grzbietem na dnie jamy ustnej,
  • z czubkiem uniesionym do podniebienia twardego a grzbietem leżącym na dnie jamy ustnej.

Czy można nauczyć się prawidłowego połykania po 3-4 r. ż. z szerokim językiem uniesionym do podniebienia?

Oczywiście, że tak i to niezależnie od wieku. Najlepiej udać się do gabinetu logopedycznego, by pod kontrolą specjalisty sprawnie zmienić nieprawidłowy nawyk.

dr Gabren


Zobacz też: