Leczenie kanałowe pod mikroskopem (endodoncja)

 

Czy aby na pewno BŁAHY PROBLEM ?

Mało kto z nas zwraca uwagę na nieznacznie zmieniony kolor zęba. Jednak ciemny ząb może zamienić się w dziurę w kości. Tym samym, możesz stracić zęba. Nie czekaj – REAGUJ!

Poproś stomatologa o kontrolę takiego zęba! Ząb może zmienić kolor z powodu tego, że obumiera. Nasz pacjent został skierowany na leczenie endodontyczne.

Jak lekarzowi uda się wypełnić zęba prawidłowo, to jest duża szansa, że dziura w kości się zagoi.

To znaczy zniknie i odbuduje się tam kość. Jeżeli jednak tak się nie stanie. Koniecznie będzie podjęcie kroków chirurgicznych!

Dlatego bądź czujny, najlepszym dentystą jesteś Ty sam ponieważ Widzisz siebie codziennie!

 

Czym w ogóle jest leczenie kanałowe czyli endodoncja?

Leczenie kanałowe, inaczej endodontyczne to leczenie zęba, którego miazga jest w stanie zapalnym, bądź też ząb uległ złamaniu. Jest to wówczas jedyna możliwość ratowania własnego zęba i należy wykorzystać wszystkie możliwości aby zachować ząb w jamie ustnej. Dla leczenia kanałowego nie ma alternatywy, jedynie usunięcie bolącego zęba. Około 90% zębów leczonych endodontycznie pozostaje w jamie ustnej tak samo długo jak zęby żywe.

Co oznacza, że ząb wymaga leczenia endodontycznego (kanałowego) ?

Celem leczenia kanałowego jest zachowanie leczonego zęba przez usunięcie zainfekowanej groźnymi bakteriami miazgi, która wypełnia wnętrze zęba oraz kanały korzeniowe. Bakterie z martwej miazgi przedostają się poza wierzchołki korzeni powodując  zapalne kości i tkankach miękkich, tz. zmianę okołowierzchołkową czyli zanik kości w okolicy wierzchołka korzenia. Bakterie wędrując wraz  z krwią mogą osadzać się w stawach, sercu, nerkach ,oczach i innych narządach. Stany zapalne miazgi zęba mogą doprowadzić  również do stanów ropnych w obrębie twarzoczaszki i obrzmienia twarzy.

Aby skutecznie wykonać  leczenie endodontyczne należy wcześniej wykonać wszystkie konieczne zabiegi higieniczne tj. czyszczenie zębów-  aby bakterie z płytki bakteryjnej nie mogły przenikać do otwartych kanałów zęba. Całe leczenie kanałowe aby zakończyło się powodzeniem wymaga czasu i precyzji oraz zastosowania specjalistycznych urządzeń diagnostycznych i leczniczych.

Jakie urządzenia i narzędzia powinien mieć stomatolog przy leczeniu kanałowym ?

BeeFill.

 

BeeFill to urządzenie firmy VDW do wypełniania kanałów płynną gutaperką. BeeFill zapewnia szczelne, trwałe i higieniczne wypełnienie kanałów. Dzięki najnowszej technologii możemy całkowite wypełniać kanały korzeniowe. Firma VDW doskonałe  dostosowała urządzenie do potrzeb leczniczych, można dzięki niej uszczelniać otwór wierzchołkowy gorącą gutaperką wraz z bocznymi kanałami korzeniowymi.

 

Koferdam

Koferdam jest to cienki arkusz z naturalnej gumy lateksowej lub bezlateksowej używany w celu izolacji zębów, podczas zabiegów dentystycznych. Stosowanie koferdamu zapewnia najlepsze rezultaty podczas leczenia dentystycznego poprzez:

• stworzenie bariery aseptycznej
• utrzymanie wysokiej, niedostępnej innymi metodami, suchości pola operacyjnego
• zwiększony dostęp do pola operacyjnego
• zwiększoną widoczność pola operacyjnego

Leczenie kanałowe w koferdamie	Przeleczony ząb kanałowo w koferdamie

 

Od czego zależy sukces leczenia kanałowego ?

Sukces leczenia kanałowego jest zależny od prawidłowej odbudowy ścianek zęba w trakcie leczenia kanałowego. W trakcie leczenia kanałowego wytrzymałość zęba jest zmniejszona i może dojść do jego złamania. Dlatego tak ważna jest odbudowa ścianek zęba. W trakcie leczenia należy zachować ostrożność podczas przyjmowania posiłków, do czasu ostatecznej odbudowy zęba. Nie należy także żuć gumy.  Wykonanie ostatecznej odbudowy zęba należy rozpocząć nie później niż 2-3 tygodnie od rozpoczęcia leczenia kanałowego.

4 kanały – obraz widoczny w kamerze wewnątrzustnej

 

Jakie są etapy leczenia kanałowego:

1. Diagnoza
Na tym etapie wykonujemy zdjęcie RTG (techniką cyfrową) Oceniamy stan zniszczenia tkanek zęba, liczbę korzeni, przebieg i szerokość kanałów wewnątrz każdego korzenia.

2. Usunięcie próchnicy z korony zęba 
Dokładnie oczyszczamy ząb, odnalezienie wejścia do kanałów wszystkich korzeni.

3. Oczyszczanie zakażonych kanałów z bakterii i opracowanie kanałów.
Ustalenie długości kanałów: endometrem i radiowizjografią cyfrową. Usunięcie zakażonej miazgi z kanałów (ręcznie lub maszynowo) i chemicznie. Opracowanie szerokie kanałów.

4. Szczelne wypełnienie 
Opracowane  kanały wypełniamy materiałem zabezpieczającym je przed ponownym wniknięciem bakterii. Po wypełnieniu kanałów wykonujemy kontrolne zdjęcie RTG.

5. Trwała odbudowa zęba 
W zależności od wskazań zakładamy kosmetyczne wypełnienie kompozytowe lub dokonywana jest protetyczna odbudowa zęba.

 

Kiedy konieczne jest wykonanie leczenia kanałowego ?

Leczenie kanałowe jest wykonywane w dwóch sytuacjach:

1. W ramach pogotowia stomatologicznego, czyli w sytuacjach, gdy ząb boli z powodu zapalenia miazgi, zgorzeli, zaostrzenia się zmiany okołowierzchołkowej albo zranienia miazgi spowodowanego urazem.

Charakterystyczne dolegliwości tego przypadku to:

• mocna wrażliwość na zimno lub ciepło
• ból samoistny nasilający się wieczorem lub w nocy
• ostry ból przy nagryzaniu lub nawet dotyku
• obrzęk okolicznych tkanek

2. W ramach kompleksowego leczenia, w przypadku stwierdzenia martwicy, zgorzeli, zmian okołowierzchołkowych, lub w przypadku zębów bardzo zniszczonych lub złamanych jako wstęp do protetycznej odbudowy zęba.

Charakterystyczne cechy tego przypadku to:

• brak ostrego bólu
• przebarwienie pozornie zdrowego zęba bez zewnętrznej przyczyny
• występowanie przetoki dziąsłowej (rzadko)
• widoczna na zdjęciu rtg zmiana okołowierzchołkowa

Dlaczego wybrać leczenie kanałowe pod mikroskopem?

Ponieważ wejścia do kanałów są bardzo małe i często niewidoczne, lokalizuje się w powiększeniu lup zabiegowych – mikroskopów. Długość kanałów korzeniowych mierzy się precyzyjnym urządzeniem elektronicznym nazywanym Endometrem i dodatkowo cyfrowym Rtg.

Kanały oczyszcza się z martwej, zainfekowanej miazgi precyzyjnymi narzędziami. Do ich wypłukania i zabicia bakterii stosuje się stężone roztwory dezynfekujących preparatów. Takie postępowanie podczas leczenia kanałowego zapewnia możliwość usunięcia ogniska zapalnego i daje możliwość zachowania zęba.

Mikroskop którego używamy w Adentis.

„Można leczyć tylko to co widać” Profesor Kim z Pensylwanii, USA Mikroskop jest niezbędny podczas zabiegów: Powtórnego leczenia kanałowego (rewizja leczenia kanałowego) Udrażniania i odnajdywania kanałów Usuwania złamanych narzędzi kanałowych Usuwania wkładów koronowo-korzeniowych We wszystkich tych przypadkach mikroskop znacznie zwiększa szanse na prawidłowe przeleczenie, a dzięki temu zęby można uratować ząb przed ekstrakcją.

Mikroskop został znalazł zastosowanie w stomatologii od niedawna. Dzięki pracy w lupach stomatologicznych i pod mikroskopem lekarz dentysta może korzystać z powiększenia i oświetlenia pola zabiegowego co umożliwia odnalezienie wcześniej niewykrywalnych struktur, umożliwia wizualizację kanałów korzeniowych, dostrzeganie przewężeń, obliteracji i perforacji. Leczenie zębów pod mikroskopem dzięki powiększeniu do 25x staje się bardziej precyzyjne i dokładne. Wnętrze zęba to otwór o wielkości 3×4 mm. Na tej małej powierzchni w zębie znajduje się kilka ujść kanałów korzeniowych o przekroju części milimetra, które należy odnaleźć, opracować i wypełnić. Dzięki pracy pod mikroskopem możemy w dużym powiększeniu zobaczyć wnętrze zęba i dzięki temu skutecznie pracować.

​

Pacjentka zgłosiła się z zatrzymanym narzędziem w świetle kanału zęba, które uniemożliwiało prawidłowe wyleczenie zęba endodontycznie. Pod mikroskopem narzędzie zostało usunięte z kanału, a ząb został poprawnie wyleczony	Leczenie kanałowe pod mikroskopem jest bardzo pomocne szczególnie gdy anatomia zęba jest inna niż zwykle. Sporadycznie zdarza się by czwórka górna miała trzy kanały (normalnie ma dwa). Najważniejsze w takich sytuacjach jest doświadczenie, wprawa i sokole oko lekarza endodonty. Jest to połączenie dwóch światów – mikro i makro.

 

Na zdjęciu widzimy prawidłowo wypełniony ząb endodontycznie ze zmianami okołowierzchołkowymi – takie wypełnienie może uratować i zachować ząb pacjenta na lata. Przed i po rewizji leczenia endodontycznego.	Zmiana okołowierzchołkowa powstała z powodu wypełnienia tylko jednego kanału, pod mikroskopem udało się znaleźć drugi kanał – przeprowadzono rewizję leczenia endodontycznego, wypełniono całkowicie oba kanały. RTG kontrolne wykonane po roku.

Dodatkowy kanał w 4 górnej.	Dodatkowy kanał w 6 górnej.

 

Systemy korzeniowe zębów

System korzeniowy w zębie jest zmienny osobniczo, różnorodny dlatego najlepsza możliwość prawidłowego leczenia kanałowego zęba jest właśnie pod mikroskopem.

Odbudowa zęba po leczeniu kanałowym

Jeżeli po leczeniu kanałowym zostaje zbyt mało tkanek twardych zęba, należy koniecznie wzmocnić taki ząb.

Najbardziej polecane jest odbudowanie zęba pokrywające powierzchnię górną zęba tj. żującą. Dzięki temu zabezpieczymy zęba przed ewentualnym połamaniem.

Liczba zębów leczonych kanałowo z pokrytymi guzkami, które przetrwały w jamie ustnej i nie połamały się , jest sześć razy większa niż zębów w przypadku których nie pokryto guzków żujących. tj. górnych.  Dlatego pozostawienie zęba bez pokrycia  guzka powinno być starannie rozważone.
Dotyczy to zwłaszcza zębów przedtrzonowych górnych, w których rozmiar korony zęba powoduje, że po leczeniu kanałowym pozostają cienkie ściany zęba podatne na złamania.

•   Ząb o grubości ściany większa niż 2 mm można  rozważyć i ewentualnie pozostawić bez pokrycia powierzchni żującej. Rozpatrujemy to indywidualnie.

•   Natomiast ząb o grubość ściany  mniejsza niż 2 mm może grozić w przyszłości złamaniem. Należy wykonać odbudowę z pokryciem guzków.

Ścianka zęba mniej niż 2mm.	Pomiar specjalnym narzędziem.

Anatomia zęba jest skomplikowana i różnorodna u poszczególnych pacjentów. Zęby mogą posiadać więcej niż standardową liczbę kanałów, czasami dopiero użycie mikroskopu umożliwia odkrycie dodatkowych kanałów.

Przed leczeniem.	Po leczeniu endodontycznym.	System korzeniowy.

Odbudowa zęba nakładem ceramicznym.

Po leczeniu kanałowym zębów bocznych czasami niemożliwa jest odbudowa wypełnieniem kompozytowym ponieważ utrata tkanek zęba jest zbyt duża. Wówczas najlepszym sposobem na zachowanie zęba po leczeniu kanałowym jest odbudowa protetyczna nakładem ceramicznym. Dotyczy to zwłaszcza zębów trzonowych i przedtrzonowych, które biorą udział w procesie żucia, co powoduje występowanie dużych sił działających na zęba. Jeżeli ząb ma niewiele tkanek własnych to może dojść do naprężeń i odłamania ścianki zęba. Prawidłowa rekonstrukcja zęba po leczeniu kanałowym gwarantuje sukces w leczeniu kanałowym.

Model gipsowy przedstawia opracowany ubytek	Nakład kompozytowy – praca na modelu

Resorbcja zewnętrzna spowodowana wadą zgryzu-uraz z przeciążenia.

Odsłonieto płat śluzówki,opracowano ubytek z równoczesnym leczeniem endodontycznym.

Usuwanie narzędzi ze światła kanału pod mikroskopem.

.

Kiedy lekarz stomatolog musi wykonać leczenie kanałowe pod mikroskopem ?

Leczenie endodontyczne bez mikroskopu jest czasami niemożliwe, z powodu:

• wąskich kanałów,
• zobliterowanych(pozamykanych) kanałów,
• zakrzywionych korzeni,
• usuwanie wkładów korzeniowych,
• rewizja leczenia kanałowego.

 

Zmiana okołowierzchołkowa	Zmiana cofnęła się

Czym są zmiany okołowierzchołkowe zębów?

Zmiana okołowierzchołkowa jest oznaką stanu zapalnego kości, która broni się przed przenikaniem z korzenia bakterii i trucizn powstałych w wyniku gnilnego rozpadu miazgi, czyli zgorzeli. Stan ten może trwać latami bez większych dolegliwości, jednak tylko tak długo jak mechanizmy obronne człowieka wygrywają walkę z bakteriami.

Natomiast, gdy mikroby zaczynają przeważać, stan zapalny zaostrza się i przeradza w bardzo bolesny ropień. Pojawia się obrzęk dziąsła wokół chorego zęba a nawet obrzmienie twarzy i stany gorączkowe. Występuje silny ból przy nagryzaniu zęba, albo w kontakcie z ciepłem.

Szybkie leczenie kanałowe daje szansę uratowania zęba będącego nawet w tak ciężkim stanie. Korzystniejsze jest jednak dla zdrowia wykrycie zmian okołowierzchołkowych albo zębów ze zgorzelą zanim zaczną boleć.

Choroby miazgi zębów mogą doprowadzić do stanu zapalnego wokół korzenia zęba, co w efekcie prowadzi do zmiany okołowierzchołkowej. Wieloletni brak wykonywania zdjęcia rtg- pantomograficznego, może doprowadzić do rozrostu zmiany okołowirzchołkowej i resorpcji korzeni zębów(patologiczny zanik korzenia)

Zmiana okołowierzchołkowa jest widoczną na zdjęciu rtg ciemną plamą wokół wierzchołków korzeni, w których doszło do nieodwracalnych stanów zapalnych miazgi zęba.

Przed leczeniem.	Po leczeniu.	Rtg kontrolne po 1 roku.

Usunięcie starego wkładu pod mikroskopem i rewizja leczenia endodontycznego w koferdamie, następnie poprawne wypełnienie kanału. Resorbcja zewnętrzna w zębie, zamknięto cementem MTA.

Przed leczeniem.	Rtg po roku od leczenia.

 

W świetle kanału zęba materiał zresorbował się, przy wierzchołku powstał stan zapalny. Rewizja leczenia kanałowego pod mikroskopem. Odnaleziono drugi kanał, oba kanały ponownie wypełniono. Po roku wykonano rtg kontrolne, zmiana okołowuerzchołkowa cofnęła się.

 

 

Konieczne uzupełnienie leczenia kanałowego to CBCT(tomografia stożkowa)

Tomografia stożkowa zęba jest szybką i bezpieczną odmianą konwencjonalnej TK (tomografia komputerowa) stworzoną dla stomatologii. Zastosowanie promieniowania w postaci wiązki stożkowej umożliwiło obrazowanie twarzoczaszki w trakcie tylko jednego obrotu źródła promieniowania. Skutkuje to mniejszą dawką promieniowania w porównaniu z tomografią spiralną oraz znacznym skróceniem czasu badania.
Bardzo ważną i cenną cechą TK jest obrazowanie zarówno tkanek miękkich jak i kości. Żadne inne badanie dodatkowe nie daje takiej możliwości. Obraz widoczny jest trójwymiarowy.

W Adentis podczas leczenia endodontycznego lekarz prowadzący badanie posiłkuje się badaniem CbCt gdy jest taka konieczność. Poniżej zmiany okołowirzchołkowe.

W świetle kanału materiał zresorbował się, przy wierzchołku powstał stan zapalny. Rewizja leczenia kanałowego pod mikroskopem. Odnaleziono drugi kanał, oba kanały ponownie wypełniono. Po roku wykonano rtg kontrolne, zmiana okołowuierzchołkowa cofnęła się.

Reendo zęba.	Ząb po wypełnieniu ponownym.

 

Na zdjęciu RTG widać prawidłowe leczenie kanałowe. Białe, kontrastujące z tkanką wypełnienie kanału sięga do wierzchołków korzeni. Następnie odbudowuje się koronę zęba. Dzięki temu ząb zostaje zachowany a jego funkcja  odtworzona.

W centrum stomatologicznym ADENTIS każdy pacjent ma wykonany cyfrowy pantomogram. Szansę całkowitego wyleczenia są wtedy o wiele większe. Okresowo wykonywane zdjęcia rtg (np. pantomograficzne) mają fundamentalne znaczenie we wczesnym wykrywaniu przewlekłych stanów zapalnych wywołanych zgorzelą miazgi, które często funkcjonują jako tzw. ogniska zapalne.